Trybunał – SUUM CUIQUE

Aleja Wolności 13

 
Gmach wzniesiony w latach 1820-1824 według projektu architekta Sylwestra Szpilowskiego.
Na tympanonie, nad kolumnadą frontową umieszczono napis SUUM CUIQUE – KAŻDEMU TO, CO MU SIĘ NALEŻY (KAŻDEMU CO JEGO).

 
 

We wnętrzach zachowały się piękne, żeliwne schody oraz Sala Kolumnowa

 
Budowa gmachu trybunału była pierwszą realizacją budynku użyteczności publicznej poza rynkiem. Budynek zachował się do dziś i obecnie pełni funkcję Sądu Okręgowego i Sądu Rejonowego. Cały gmach został posadowiony na dębowych palach wbitych w podmokły grunt.
 

 

Klasycystyczny. Murowany, otynkowany. Dwupiętrowy, podpiwniczony. Na planie wydłużonego prostokąta z ryzalitami w elewacji frontowej: płytkim portykiem na osi i dwoma pozornymi w częściach skrajnych. Układ wnętrza dwutaktowy z korytarzem, główną klatką schodową, umieszczoną w osiowo założonej sieni i dwiema pomocniczymi w ryzalitach bocznych. Ściany sieni rozczłonkowane pilastrami i wnękami. Na parterze korytarz sklepiony kolebką, w pomieszczeniach przyległych, częściowo przebudowanych sklepienia kolebkowo-krzyżowe i kolebkowe na gurtach; w dwóch salach rozpraw stropy belkowane wsparte na kolumnach toskańskich, ze ścianami rozczłonkowanymi półkolistymi wnękami. W niektórych pomieszczeniach zachowana klasycystyczna stolarka. Zewnętrzne ściany parteru boniowane, kondygnacje oddzielone gzymsami kordonowymi, elewacje zwieńczone belkowaniem z gzymsem kroksztynkowym i ażurową balustradą kryjąca dach. Okna na pierwszym piętrze z gzymsami na konsolkach, na drugim z ławami wspartymi na kroksztynkach i w obramieniach z uszakami. Na osi fasady dwupiętrowy portyk o wysokim cokole (odpowiadającym przyziemiu) i czterech parach kolumn w wielkim porządku, dźwigającym belkowanie i trójkątny fronton; w cokole portyku portal z nadprożem wspartym na konsolkach; nad nimi balkonik z balustradką. W pozornych ryzalitach skrajnych na parterze okna we wnękach arkadowych, w górnych kondygnacjach płaskie pilastry korynckie w wielkim porządku. Dach czterospadowy.
Opis trybunału w Katalogu zabytków sztuki w Polsce. Tom V WOJEWÓDZTWO POZNAŃSKIE, zeszyt 6 POWIAT KALISKI Instytut Sztuki PAN 1960.

 

 

Z okien roztacza się widok na folusz i kościół franciszkanów.
 

Na zapleczu sądu zachowały się budynki oficyn wraz z bramą przejazdową od strony Wału Staromiejskiego.